Steenwijker tabaksindustrie


Het is onmogelijk om in dit beknopt overzicht, alle namen van sigarenmakers-sigarenfabriekjes en fabrieken te noemen. Zonder de anderen in de tabaksindustrie tekort te willen doen, beperken we ons tot de meest in het oog springende sigarenmakers en sigarenfabrieken. Voor een compleet overzicht van de tabaksindustrie in Steenwijk, bent U van harte welkom in het Stadsmuseum.


De tabaksverwerkende industrie in Steenwijk was aanvankelijk van geringe betekenis. In 1890 waren er twee kleinschalige tabakskerverijen gevestigd , die werk boden aan een tiental personen. De oudste kerverij , G. Rijkmans & Zn, was sinds 1828 in Steenwijk in bedrijf. De tabaksfabriek van Berend Rijkmans Tzn. buiten de Woldpoort ( aan de huidige Tukseweg ) functioneerde nog maar een tiental jaren. Aan het begin van de jaren negentig in de negentiende eeuw kwam er kentering. Beide bedrijven gingen zich in toenemende mate toeleggen op de fabrikage van sigaren. de Fa. G. Rijkmans & Zn. stichtte in 1894 voor dit doel een nieuwe fabriek in de Woldstraat. Berend Rijkmans, die inmiddels handelde onder de naam Fa. B. Rijkmans en Zonen, volgde dit voorbeeld enige tijd later. In 1896 werd het gebouw buiten de Woldpoort verbouwd tot tabaks - en sigarenfabriek. Zoon Klaas kreeg de leiding over de tabakskerverij, terwijl zoon Jan met beheer van de sigarenmakerij werd belast. In1898 nam de firma G. Rijkmans & Zn. de nieuwe sigarenfabriek " De Tabaksplant ", gebouwd in de Neerwoldstraat in gebruik. Aan het eind van 19e eeuw wekten hier 133 van de 168 Steenwijker sigarenmakers.
Tabaksfabriek " De Tabaksplant "

" De Tabaksplant " voorheen G. Rijkmans & Zoon te Steenwijk was een der oudste tabaks-en sigarenfabrieken van ons land. Aan het eind van de 19e eeuw ontwikkelde de onderneming zich tot een industrie van groot formaat en werd zij de grootste van Steenwijk. Na 1890 groeide Fa. Rijkmans spectaculair. Dat kwam vooral doordat de productie van sigaren ter hand werd genomen. In de jaren 1893/1894 vond in de bedrijfsvoering een algehele reorganisatie plaats. De tabakskerverij kreeg een onderkomen in de Kalverstraat en de bedrijfruimte in de Weemstraat werd ingericht als drogerij van sigaren. De belangrijkste verandering was evenwel de inrichting van een nieuwe tabaks-en sigarenfabriek met een drogerij in de Woldstraat. Al kort daarna onstond opnieuw behoefte aan grotere bedrijfsruimte voor de sigarenproductie. Het gevolg was de oprichting van een geheel nieuwe en voor die tijd een uiterst moderne sigarenfabriek in de Neerwoldstraat. Architect was Bato Rouwkema te Steenwijk.

Het gebouw werd drie verdiepingen hoog, en ingericht voor 80 werknemers. De verlichting vond plaats met behulp van gas. Deze warmtebron was tevens bestemd voor het drogen van tabak en sigaren. Met aan de overzijde van de Neerwoldtraat gelegen bedrijfspand kwam d.m.v. een brug boven de straat een verbinding tot stand. De Fabriek kreeg de naam ` De Tabaksplant `.